Dzisiaj wpis o tym jak na różne sposoby można przedstawić dane statystyczne tak, aby zupełnie zmienić odbiór. Jako przykład posłużę się badaniami, które mówią, że codzienne jedzenie 50g przetworzonego mięsa zwiększa ryzyko zachorowania na raka jelita o 20%.
Po pierwsze zacząć trzeba od tego, że ogólnie ryzyko zachorowania na ten typ raka wynosi 5%. Po codziennej porcji mięsa wynosi 6%.
Matematyczne umysły pewnie już zauważyły o co chodzi. Mianowicie jeśli mamy 100 osób to średnio 5 bez względu na dietę będzie miało raka. Jeśli natomiast te sto osób zacznie spożywać 50g przetworzonego mięsa codziennie to 6 z nich zachoruje, czyli dodatkowo 1 osoba. 1 z 5 to dokładnie 20% czyli ryzyko większe o 20%. Można te dane przedstawić również w taki sposób, że ryzyko zwiększa się z 5% na 6% lub podnosi się o 1 punkt procentowy.
Firmy, którym zależy na ograniczeniu spożycia mięsa posłużą się oczywiście 20% przykładem. Mało tego, przeprowadzony został mały eksperyment, w którym przechodniów częstowano kanapkami z mięsem, było dużo chętnych, a następnie informowano ich, że jedzenie tych kanapek podnosi ryzyko zachorowania na raka jelita o 20%. Po tej informacji większość uznawała, że jednak nie jest głodna. Później kanapki rozłożono na dwie grupy tak, że nad jedną znajdowała się informacja jak powyżej, a na drugiej, że ryzyko to wzrasta z 5% na 6%. Większość decydowała się na drugą opcję mimo iż były to identyczne kanapki i identyczne informacji tylko przedstawione inaczej. Można by też postawić trzecią grupę pisząc przy niej, że podnosi ryzyko tylko o 1 punkt procentowy. Podejrzewam, że większość zdecydowałaby się na tą ostatnią opcję.
Pokazuje to, że trzeba bardzo uważnie podchodzić do statystyki i badań przedstawianych w mediach. Ideałem byłoby zapoznanie się próbką oraz dokładnymi wynikami, a nie tylko przedstawionym wnioskiem. Oczywiście nie zawsze mamy na to czas, a czasami dostęp do takich danych nie jest łatwy. Przynajmniej więc nie podchodźmy bezkrytycznie do informacji zawierających słowa: statystycznie, procent, średnio, większość.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz